Wanneer men voor het eerst een typische Force Majeure clausule leest, zijn de meeste mensen verbaasd dat de term “Godsdaad”/”Act of God” erin staat. Contracten tussen bedrijven mogen toch niet met religie vermengd worden? Maak u geen zorgen, aan het eind van dit artikel zal het allemaal veel duidelijker zijn. Bij het bekijken van de op-één-na laatste etappe in de Alpen van de “Tour de France 2019”, raakte ik geïnspireerd om over die clausule te schrijven.
“Leven als God in Frankrijk”
In het Nederlands is er de uitdrukking “leven als God in Frankrijk”. Met een beetje een verdraaide interpretatie – dat geef ik graag toe – zou u kunnen zeggen “God woont in Frankrijk”. Let op: dit alles is bedoeld om op een figuratieve manier gelezen te worden.
De gebeurtenissen die zich tijdens de race hebben voorgedaan, waren zeer emotioneel voor de Fransen. Na zo’n 30 km moest de lokale racer die momenteel de beste klimmer is – Thibaut Pinot – de race verlaten met een voor fietsers zeer ongebruikelijk spierletsel. Dit maakte een einde aan de Franse hoop dat hij de drie weken durende race kon winnen en een eerste Franse overwinning in enkele decennia kon brengen.
Maar geen zorgen, een andere Franse racer was nog steeds de leider – Julian Alaphilippe. Helaas kon hij later op de dag niet meer de zoveelste aanval op zijn leiderschap counteren en werd hij “virtueel” uit de gele (leiders-) trui gereden.
Godsdaad
Zoveel Franse emotie in één enkele etappe – de hoop verliezen om na zoveel jaren een nationale overwinning te behalen, wat (bijna) meer waard zou zijn dan het winnen van het wereldkampioenschap voetbal – bracht zelfs een traantje bij een aantal televisiecommentatoren.
Om aan al deze emoties een abrupt einde te maken, werd de race dus verrast door extreem weer. Beelden kwamen binnen van de gevolgen van een plaatselijke hagelbui. Op de weg, zo’n tien kilometer voor de positie van de coureurs, kon men een enorme ophoping van witte hagel, overstromingen en zelfs modderige aardverschuivingen zien.
Terug naar contracten
Overmacht / Force Majeure is een onverwachte gebeurtenis die iemand verhindert iets te doen wat in een contract staat en redelijkerwijs niet voorkomen of overwonnen had kunnen worden. Het moet buiten de controle van de verhinderde partij liggen en mag niet (in belangrijke mate) aan de andere partij worden toegeschreven. Wanneer een geval van overmacht wordt erkend, is het praktische gevolg een verlenging van de uitvoeringstermijn overeenkomstig met de gevolgen van de overmachtsituatie.
De definitie van overmacht in contracten bevat typisch een aantal expliciete gevallen, waaronder “Godsdaad”. Act of God is volgens de definitie van Cambridge Dictionary “een gebeurtenis zoals een zeer zware storm die niet voorkomen of gecontroleerd kan worden en meestal niet verzekerd kan worden”. Dit in tegenstelling tot andere gebeurtenissen van overmacht die het gevolg zijn van een daad van personen zoals oorlog, terrorisme, staking, enz.
Toen zo’n Act of God de Tour de France trof, moest de evenementsdirectie dus snel actie ondernemen en de wedstrijd “opschorten”. Het is duidelijk dat deze opschorting niet alleen voor de duur van de hagelbui, die zeer kort was, kon zijn. Het moet de gevolgen van de gebeurtenis dekken, d.w.z. de onmogelijkheid om op de weg naar de bestemming te fietsen. In dit specifieke geval werden de tijden van de renners – met terugwerkende kracht – op de top van de laatste beklimming voor de Act of God genomen en zou de wedstrijd pas de volgende dag worden hervat.
Een woord van spijt
Bekende contractuele begrippen als “Force Majeure” en “Act of God” worden geleidelijk aan uit de contracten gehaald en vervangen door een andere formulering.
In de “rainbow suite” van FIDIC 2017 is Force Majeure vervangen door de term “Uitzonderlijke Gebeurtenis”. Dat is jammer voor één van de laatste overgebleven Franse termen. Moeten we ook beginnen met het vervangen van FIDIC door IFCE? Dat laatste de afkorting zijn van “the International Federation of Consulting Engineers” ter vervanging van de Franse naam “Fédération Internationale Des Ingénieurs-Conseils”.
Een beetje traditie kan ook leuk zijn!
Over AfiTaC
AfiTaC.com is de blog over commerciële en contractuele onderwerpen voor bedrijven in de Project industrieën (Bouw, Infrastructuur, Olie & Gas, Energie & Hernieuwbare Energie, Watervoorziening & Sanitatie, enz). Het doel is het stimuleren van reflectie, bijleren, convergentie naar evenwichtige contracten en positieve geschillenbeslechting. U kunt zich op onze nieuwsbrief abonneren door te schrijven naar “newsletter@afitac.com”. U kunt ook connecteren op onze LinkedIn pagina. Engagement met de lezers is wat ons gaande houdt. Aarzel dus niet om met ons van gedachten te wisselen door hieronder commentaar te geven, onze publicatie op LinkedIn te waarderen en naar ons te schrijven “info@afitac.com”.
0 reacties