Dit artikel is een beschouwing over het gebruik van FIDIC-contracten in combinatie met civielrechtelijke rechtsstelsels.

Inleiding tot de FIDIC-contracten en hun oorsprong

FIDIC-contracten zijn de meest gebruikte internationale contractvorm voor bouw- en industriële projecten. De populariteit van de FIDIC-contracten is het resultaat van hun internationale aanvaarding. Bovendien worden zij gebruikt door de Wereldbank en andere multilaterale ontwikkelingsbanken voor de wereldwijde projecten die zij financieren.

De eerste FIDIC-editie werd gepubliceerd in 1957. Zij was geïnspireerd op de contracten van het Institute for Civil Engineers (ICE), die gebaseerd waren op het Engelse recht en de bouwpraktijken in het Verenigd Koninkrijk.

FIDIC-contracten en burgerlijk recht

Hoewel het op grote schaal gebruikt wordt in vele landen in Europa en het Midden-Oosten – waar het burgerlijk recht van toepassing is – zijn contractspecialisten van mening dat slechts weinig “internationaliseringen” aan het FIDIC-contract nodig zijn en dat derhalve het Engelse recht nog steeds prevaleert in de clausules.

Wij hebben herhaaldelijk gezien dat FIDIC-clausules, die oorspronkelijk van het Engelse recht werden afgeleid, momenteel op een andere manier worden geïnterpreteerd, hetgeen tot onverwachte resultaten leidt wanneer zij bijvoorbeeld in het Midden-Oosten worden toegepast, zoals in Egypte of in de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). De burgerlijke wetboeken van deze landen hebben voorrang op de FIDIC-contracten, wat tot geschillen leidt.

Het wereldwijde gebruik van FIDIC-contracten in verschillende rechtsgebieden en rechtssystemen is een uitdaging geworden. Er kunnen geschillen ontstaan als gevolg van de tegenstrijdigheid tussen de toepasselijke wetgeving van het land en de FIDIC-standaardformulieren. Dit kan gebeuren wanneer buitenlandse aannemers zich op nieuwe markten begeven waar zij onvoldoende kennis hebben van de toepasselijke wetgeving.

Afwijkingen van en wijzigingen aan FIDIC – opgepast!

Afwijkingen van en wijzigingen aan FIDIC-contracten – voor een betere aanpassing aan het heersende recht van het land – zijn vaak vereist. Aan de standaard FIDIC-clausules moeten de nodige toevoegingen en wijzigingen worden aangebracht om rekening te houden met de toepasselijke wetgeving van het land. Een contract dat geen rekening houdt met de plaatselijke wetgeving kan de weg vrijmaken voor een ramp.

Anderzijds kunnen FIDIC-afwijkingen en -wijzigingen weinig effect sorteren wanneer de wetgeving van het land dwingend is. In sub-clausule 17.6 van het FIDIC “Red Book” (1999) wordt bijvoorbeeld duidelijk gesteld dat de aansprakelijkheid van de Opdrachtnemer jegens de Opdrachtgever – in overeenstemming met het Contract en met uitzondering van bepaalde voorwaarden – “niet hoger zal zijn dan de som vermeld in de Bijzondere Voorwaarden of (indien een som niet zo vermeld is) het Aanvaarde Contractbedrag”.

Krachtens deze clausule van het FIDIC “Red Book” wordt de Opdrachtnemer “wijsgemaakt” dat zijn aansprakelijkheid tegenover de Opdrachtgever op de een of andere manier beperkt is. In veel landen waar het burgerlijk recht van toepassing is, is de Opdrachtnemer echter aansprakelijk om de Opdrachtgever te vergoeden gedurende een periode van 10 jaar vanaf de datum van de oplevering van het project indien het gebouw gebreken vertoont die de veiligheid en stabiliteit in gevaar brengen (de zogenaamde tienjarige aansprakelijkheid). Deze risicoaansprakelijkheid blijft bestaan ondanks bestaande ondergrondse gebreken op de bouwplaats of wanneer de Opdrachtgever bij de oplevering met het gebrek had ingestemd. Aangezien deze aansprakelijkheden verplicht van toepassing zijn in landen als de VAE, is er geen ruimte in een op FIDIC gebaseerd contract om deze aansprakelijkheden te schrappen of de periode te verkorten.

Conclusies en voorgestelde aanpak

De FIDIC-standaardformulieren zijn in veel landen de voorkeurskeuze geworden van zowel Opdrachtgevers als Opdrachtnemers. In het kader van het burgerlijk recht is het echter noodzakelijk bepaalde clausules van het Engelse recht opnieuw te controleren.  Dit om een vlotte uitvoering van de projecten te verzekeren en de juridische risico’s tot een minimum te beperken. De partijen moeten juridisch advies inwinnen om ervoor te zorgen dat hun contracten in overeenstemming zijn met de plaatselijke wetgeving.

Bij AfiTaC zijn wij van mening dat internationale consultants de FIDIC-contracten kunnen voorbereiden en beheren. Tegelijkertijd moeten lokale advocaten geraadpleegd worden om een juridisch advies te verkrijgen over zeer specifieke vragen. Deze aanpak maximaliseert de efficiëntie voor de Opdrachtgever of de Opdrachtnemer door de kennis van de FIDIC-praktijk te combineren met een grondige kennis van de wetten van het land.

Over AfiTaC

AfiTaC.com is de blog over commerciële en contractuele onderwerpen voor bedrijven in de Project industrieën (Bouw, Infrastructuur, Olie & Gas, Energie & Hernieuwbare Energie, Watervoorziening & Sanitatie, enz). Het doel is het stimuleren van reflectie, bijleren, convergentie naar evenwichtige contracten en positieve geschillenbeslechting. U kunt zich op onze nieuwsbrief abonneren door te schrijven naar “newsletter@afitac.com”. U kunt ook connecteren op onze LinkedIn pagina. Engagement met de lezers is wat ons gaande houdt. Aarzel dus niet om met ons van gedachten te wisselen door hieronder commentaar te geven, onze publicatie op LinkedIn te waarderen en naar ons te schrijven “info@afitac.com”.

Categorieën: Uncategorised

0 reacties

Geef een reactie

Avatar plaatshouder

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *